Houten bekleding en de Paalworm

Vroeger werden veel zeekijken bekleed met een constructie van houten palen. Rond 1680 werd duidelijk dat Paalwormen in het hout een probleem werden omdat ze door vraat de palen verzwakken. Paalwormen zijn geen echte wormen maar tot 60cm lange weekdieren met een tweekleppige schelp, waarmee in hout kan worden geboord. In 1732 waren de houten palen in de dijken rond de Zuiderzee door de Paalworm zo ernstig verzwakt dat onmiddelijke actie vereist was. Onder andere heeft men toen in allerijl in Gaasterland de Koudumer Slaperdijk aangelegd. Palen werden vanaf dat moment minder gebruikt en de dijkvoet werd verstevigd met zwerfstenen uit Drenthe. Op deze foto is nog een stukje palendijk met zwerfstenen aan de voet te zien. De foto is door mijn Grootvader gemaakt bij Hylpen (Hindeloopen), rond 1938, kort na de aanleg van de Afsluitdijk. Tegenwoordig kan je geen echte dijken met palen meer vinden. Bij het oude haventje van Molkwerum is een klein stukje als monument hersteld.


Keywords: Palendijk, Zwerfstenen, Drenthe, Paalworm, Aanvreten, Plaag, Zeewering, Waternoodsramp, Hylpen, Oude

Foto: H. van Kampen sr. (1891-1981), uitsnede van scan van het originele negatief.

Fryslansite ©Hendrik van Kampen