Sint-Franciscusbasiliek

De Grondwet van 1848, van Thorbecke, bevestigde de godsdienstvrijheid in Nederland. Rooms-katholieken konden daarna hun geloof weer in alle openheid belijden. In het zuiden werden kerken weer teruggegven aan de Roomse Kerk. In de rest van Nederland werd een groot aantal rooms-katholieke kerken nieuw gebouwd. Uit die begintijd zijn veel kerkgebouwen ontworpen door Theo Molkenboer. Ook in Boalsert stonden twee kerken van zijn hand. Nadat die in verval waren geraakt en moesten worden afgebroken, werd de Sint-Franciscuskerk als vervanger gebouwd. Het is een in baksteen opgetrokken rooms-katholieke kerk in expressionistische art-decostijl ontworpen door Hendrik Christiaan van de Leur. De kerk werd op 8 mei 1934 ingewijd. De latere toevoeging 'basiliek' heeft bij deze kerk geen betrekking op de bouwvorm maar is een rooms-katholieke eretitel. Op 28 mei 2017 is de Sint-Franciscuskerk door Paus Franciscus verheven tot Basilica Minor.

In Boalsert is ongeveer 20% van de bevolking rooms-katholiek. Ten opzichte van de gemiddelde 8% voor Fryslân is in Boalsert de katholieke kerk daarmee goed vertegenwoordigd. Naast de Sint-Franciscusbasiliek is het Titus Brandsma museum. Titus Brandsma werd in 1881 als boerenzoon geboren in Ugoclooster, een buurtschap van 3 boerderijen net buiten de stadsrand van Boalsert. Hij studeerde aan het gymnasium van het Minderbroederklooster St. Antonius bij Oss. Tijdens zijn werkzame leven was Titus Brandsma actief op vele terreinen: Als docent filosofie, sociologie en kerkgeschiedenis, als kerkvernieuwer, hij had een aandeel in de modernisering van de katholieke dagbladpers, was vertaler, etc. Al in een vroeg stadium waarschuwde Brandsma voor de gevaren van het nazisme, rassenhaat en ophitsing. Begin 1942 werd hij door de Duitse bezetter gearresteerd. Na een aantal verplaatsingen kwam hij in Dachau waar hij in de zomer van 1942 overleed. Op op 15 mei 2022 werd Titus Brandsma door Paus Franciscus Heilig verklaard.


Keywords: Bolsward, Sint-Franciscusbasiliek, 1934, Hendrik Christiaan van de Leur, Baksteen, Expressionisme, Art Deco, Rooms-Katholiek, Titus Brandsma, Grondwet 1848, Godsdienstvrijheid